เลือดกำเดาไหลเกิดจากอะไร อาจหมายถึงสัญญาณร้ายของโรคที่ซ่อนอยู่

  เลือดกำเดาไหลครั้งใด ก็ย่อมต้องมีสาเหตุ และบางทีอาการเลือดกำเดาไหล ก็อาจบอกโรคที่ซ่อนอยู่ก็ได้

          เลือดกำเดาไหลเกิดจากอะไร ? หากใครยังหาสาเหตุที่เลือดไหลออกจากจมูกไม่เจอ อย่าได้ทำเฉยเชียวนะคะ เพราะอาการเลือดกำเดาไหลโดยไม่มีสาเหตุ แท้จริงแล้วเลือดกำเดาที่ไหลอาจบอกภาวะของโรคหรือความผิดปกติของร่างกายอยู่ก็ได้ ถ้าอย่างนั้นมาดูกัน ว่าจริง ๆ แล้วเลือดกำเดาไหลเกิดจากอะไรได้บ้าง

   
 1. ไข้หวัด อาการแพ้ หรืออาการอักเสบต่าง ๆ

          อาการดังกล่าวอาจเกิดจากเส้นเลือดฝอยในจมูกที่แตก ด้วยการสั่งน้ำมูกที่รุนแรง หรืออาการอักเสบต่าง ๆ ซึ่งเมื่อรักษาอาการเจ็บป่วยต้นเหตุให้หายสนิทแล้ว เลือดกำเดาก็จะไม่ไหลอีก

 2. ปัญหาสุขภาพ

          American Heart Association เผยว่า หากอาการเลือดกำเดาไหลของคุณมาพร้อมกับอาการปวดหัว หนักหัวเป็นอย่างมาก หายใจถี่ สั้น และมีอาการใจสั่น อาจบ่งชี้ภาวะโรคหัวใจ โรคตับ โรคไต โรคพิษสุราเรื้อรัง หรือโรคที่เกี่ยวกับระบบทางเดินเลือดอื่น ๆ เช่น โรคความดันโลหิตสูง และโรคหัวใจได้ เพราะภาวะของโรคเหล่านี้อาจทำให้เกิดความดันเลือดที่สูงเกินกว่าปกติ จนเลือดต้องไหลออกมาทางจมูกเพื่อลดความดันเหล่านั้นลง ซึ่งอาการเลือดกำเดาไหลแบบนี้ไม่น่าไว้วางใจเป็นอย่างยิ่งนะคะ เพราะหมายถึงอาการของโรคที่กำลังเป็นอยู่กำลังกำเริบนั่นเอง

 3. อากาศที่แห้งจนเกินไป
          อากาศที่แห้งจนเกินไปอาจทำให้เส้นเลือดฝอยในจมูกเปราะและแตกได้ นำมาซึ่งสาเหตุของเลือดกำเดาไหล ซึ่งเราสามารถป้องกันได้ด้วยการเพิ่มความชื้นในอากาศ โดยในเวลานอนหลับก็ให้นำถ้วยน้ำไปวางข้าง ๆ เตียง หรือจะรับประทานผลไม้ที่มีวิตามินซีสูง เช่น ส้ม ฝรั่ง มะเขือเทศ มะขามป้อม หรือสับปะรด เป็นประจำ ก็จะช่วยป้องกันเลือดกำเดาไหลได้

 4. ยาบางชนิด

          โดยเฉพาะยาลดการจับตัวของเลือด (blood-thinning) เช่น แอสไพริน หรือยาต้านการอักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDS) ซึ่งอาจเป็นสาเหตุของอาการเลือดกำเดาไหลได้ เนื่องจากตัวยาอาจลดประสิทธิภาพการจับตัวของเลือด ทำให้เลือดไหลออกจากร่างกายได้ง่ายขึ้น จนทำให้เกิดอาการเลือดกำเดาไหลนั่นเอง

 5. การระคายเคือง หรืออาการบาดเจ็บบริเวณเยื่อบุจมูก

          ไม่ว่าจะเป็นการแคะจมูก ขยี้จมูกแรง ๆ การสั่งน้ำมูก หรือการเปลี่ยนแปลงความกดอากาศอย่างรวดเร็ว เช่น ขณะนั่งเครื่องบินหรือดำน้ำ ลักษณะเช่นนี้อาจทำให้เกิดเลือดกำเดาไหลได้ง่ายกว่าปกติ

 6. ผนังกั้นช่องจมูกคด โค้งงอ หรือเป็นสันแหลม
          เคสนี้อาจสังเกตได้ว่าเลือดกำเดาจะไหลแค่ข้างเดียว และมักจะเป็นที่ข้างเดิม ๆ เนื่องจากผนังกั้นช่องจมูกที่แคบนั้น จะมีลมหายใจหรืออากาศเข้า-ออก มากกว่าและเร็วกว่า ทำให้เยื่อบุจมูกแห้งกว่าอีกข้าง จนทำให้เกิดสะเก็ดและมีเลือดออกได้ง่าย

 7. เนื้องอกในจมูกหรือโพรงอากาศข้างจมูก
          เนื้องอกที่ว่าอาจเป็นได้ทั้งเนื้อร้ายและเนื้อที่ไม่ร้าย แต่ที่เลือดกำเดาไหลก็เพราะเมื่อร่างกายมีเนื้องอกขึ้นมา เลือดจะมาหล่อเลี้ยงเนื้องอกนั้น ๆ จำนวนมาก และอาจทำให้เลือดออกมาทางจมูกได้

          ดังนั้นหากมีเลือดกำเดาแบบเป็น ๆ หาย ๆ ปริมาณเลือดกำเดาที่ไหลมากกว่าปกติ น้ำหนักตัวลด มีก้อนที่คอ เสียงแหบนานเกิน 3 สัปดาห์ หรือรู้สึกคัดจมูกเรื้อรัง ควรรีบไปส่องกล้องเพื่อตรวจโพรงจมูกจะดีกว่า

 8. ความผิดปกติของหลอดเลือด

          เลือดกำเดาไหลอาจเกิดจากความผิดปกติของหลอดเลือดที่มาเลี้ยงจมูก เช่น ภาวะเส้นเลือดโป่งพองหรือเส้นเลือดแดงผิดปกติจากอุบัติเหตุที่มีการกระทบกระเทือนมาถึงโพรงจมูก เป็นต้น

          ได้ทราบกันไปแล้วว่าที่เลือดกำเดาไหลเกิดจากสาเหตุอะไรได้บ้าง คราวนี้ลองมาดูวิธีปฐมพยาบาลอาการเลือดกำเดาไหลในเบื้องต้นกันบ้างดีกว่า

การปฐมพยาบาลผู้ป่วยมีเลือดกำเดาไหล
           วิธีห้ามเลือดกำเดาไหลที่เคยเข้าใจกันมาตลอดว่าเมื่อเลือดกำเดาไหลให้เงยหน้า ซึ่งการเงยหน้าเป็นวิธีห้ามเลือดกำเดาไหลที่ไม่ถูกต้องนะคะ เนื่องจากเมื่อเราเงยหน้า เลือดกำเดาอาจไหลลงคอ ลงปอด และกระเพาะอาหาร ซึ่งอาจทำให้เกิดการสำลักและอาเจียนได้ ดังนั้นเมื่อเลือดกำเดาไหลอย่าเงยหน้า แต่ให้ห้ามเลือดกำเดาไหล ตามนี้ 

          1. ให้ผู้ป่วยนั่งหลังตรง ก้มศีรษะลงเล็กน้อย แล้วใช้มือบีบปีกจมูกทั้งสองข้าง นานประมาณ 5-10 นาที ระหว่างนั้นให้ผู้ป่วยหายใจลึก ๆ ทางปากแทน ซึ่งการบีบจมูกจะเป็นวิธีห้ามเลือดอย่างหนึ่ง เหมือนเวลาเรากดที่แผลเมื่อมีเลือดออกตามจุดต่าง ๆ ของร่างกายนั่นเอง

          2. ใช้ผ้าสะอาดชุบน้ำหมาด ๆ เช็ดเลือดกำเดาที่ไหลออกมา จากนั้นวางผ้าเย็นหรือถุงน้ำแข็งไว้บนดั้ง เพื่อช่วยให้เส้นเลือดหดตัว ลดการไหลของเลือดกำเดา

          3. เมื่อเลือดกำเดาหยุดไหลแล้ว ควรหลีกเลี่ยงการสั่งน้ำมูกแรง ๆ การแคะจมูก การออกแรงมาก ออกกำลังกายอย่างหักโหม หรือกิจกรรมที่อาจเกิดการกระทบกระเทือนบริเวณจมูกทุกชนิด ภายใน 24-48 ชั่วโมงแรก

          4. หากเลือดยังไม่หยุดไหล ให้ปฐมพยาบาลดังวิธีข้างต้นซ้ำอีก 2-3 ครั้ง แต่หากเลือดยังไหลอีก ก็ควรรีบไปโรงพยาบาลเพื่อหาสาเหตุที่เลือดกำเดาไหลต่อไป

          ความผิดปกติของร่างกายอย่างการที่มีเลือดกำเดาไหล อาจบ่งชี้ภาวะความเจ็บป่วยของร่างกายได้หลายอย่าง ฉะนั้นเราก็ควรใส่ใจดูแลสุขภาพกันอย่าให้คลาดสายตาเลยนะคะ ทั้งนี้ทั้งนั้นก็เพื่อสุขอนามัยที่ดีและร่างกายที่เข็งแรง ปราศจากโรคภัยของเราเอง
      

***หมายเหตุ : อัปเดตข้อมูลล่าสุดเมื่อวันที่ 14 มกราคม 2563

ขอขอบคุณข้อมูลจาก

รายการชัวร์ก่อนแชร์ 

Rama chanel 
ราชวิทยาลัยโสต ศอ นาสิกแพทย์ แห่งประเทศไทย
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
everydayhealth