เทคนิคการปลูกโหระพา เพื่อสร้างรายได้แบบมืออาชีพ
โหรพา เป็น พืชล้มลุกอายุหลายปี สูง 0.3-0.9 เมตร
ลำต้นกิ่งก้านเป็นเหลี่ยมสีม่วงหรือแดงเข้ม ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม
รูปไข่หรือวงรี ขอบใบหยักฟันเลื่อย ดอกสีขาว ออกที่ปลายยอด ผลแห้งมี 4
ผลย่อยเมล็ดเล็กเท่าเมล็ดงา สีน้ำตาลเข้ม โหระพาเป็นพืชพื้นเมืองของอินเดีย
แต่แพร่หลายทั้งในเอเชียและตะวันตกทางตะวันตกนิยมบริโภคใบแห้ง
น้ำสลัดใช้โหระพาเป็นส่วนผสมเป็นน้ำสลัดที่คู่กับอาหารอิตาเลียน
ในอเมริกาก็นิยมบริโภคโดยโหระพามาจากอียิปต์ ฝรั่งเศส และแคลิฟอเนีย
มีกลิ่นแตกต่างกันกับของไทย
โหระพาที่ปลูกกันทั่วไปในประเทศไทยส่วนมากเป็นพันธุ์พื้นเมืองที่ปลูกต่อๆ
กันมา โดยเก็บเมล็ดพันธุ์เอง
และต่อมาบางที่เกิดจากการกลายพันธุ์ไปแต่ก็ยังไม่มีการแบ่งแยกเป็นแต่ละพันธุ์อย่างชัดเจน
สาเหตุเพราะการปลูกเป็นการค้าที่ยังไม่แพร่หลายเท่าใดนัก
เนื่องจากปริมาณความต้องการยังมีจำกัด มีการซื้อขายกันจำนวนมากๆ
เฉพาะในเมืองใหญ่เท่านั้น
คุณถวิล จันทร์เทพเกษตรกรผู้ปลูกโหระพา เป็นอาชีพโดยจะปลูกในบริเวณบ้าน
ซึ่งใช้พื้นที่ไม่มากนัก
แต่อาศัยการจัดระเบียบของแปลงและการจัดการที่ดีเข้าช่วย
ซึ่งวิธีการปลูกนั้นไม่ยุงยากเนื่องจากโหระพาเป็นพืชที่ปลูกครั้งเดียวแต่สามารถเก็บเกี่ยวได้
1-2 ปี ดูแลรักษาง่าย แต่จะชอบดินที่มีความร่วนซุยหรืออุดมสมบูรณ์ดี
มีการระบายน้ำดี
ดังนั้นการเตรียมแปลงปลูกจึงมีความสำคัญและควรรองพื้นด้วยปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอกให้ถึง
จะทำให้โหระพางอกงามยิ่งมีพื้นที่ปลูกอยู่ใกล้แหล่งน้ำ
และการคมนาคมสะดวกด้วยจะยิ่งดีมาก
เพราะโหระพาเป็นพืชที่ต้องการน้ำในการเจริญเติบโตมาก
และค่อนข้างจะบอบช้ำจากการขนส่งได้ง่ายสำหรับขั้นตอนการปลูกทั่วไปนั้นมีดังนี้
การเตรียมแปลงปลูก :โหระพาเป็นพืชที่มีระบบรากลึกปานกลาง
การเตรียมดินควรขุดหรือไถดินลึกประมาณ 20-25 เซนติเมตร ตากดินทิ้งไว้ 7-10
วัน ไถพรวนคราด ย่อยดินให้ละเอียด
เก็บเศษวัชพืชออกให้หมด หลังจากนั้นยกแปลงสูงประมาณ 10-15
เซนติเมตรรองพื้นด้วยปุุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักก่อนปลูก อัตรา 800 กก./ไร่
คลุกเคล้าให้เข้ากับดิน
การเพาะกล้าและย้ายปลูก :
ใช้การหว่านเมล็ดให้กระจายทั่วแปลงแล้วตามด้วยแกลบสดแกลบเผาหรือฟาง
หว่านหรือคลุมบางๆแล้วรดน้ำตามทันทีหลังจากนั้นรดน้ำทุกวันเช้าและเย็น
จนกระทั่งเมื่ออายุได้ 20-25
วันจึงทำการย้ายปลูกโดยการถอนกล้าแล้วเด็ดยอดนำไปปลูกในแปลงโดยใช้ระยะปลูก
20×20 เซนติเมตรรองพื้นก้นหลุมด้วยปุ๋ยคอกผสมปุ๋ยหมักอัตรา
ครึ่งกก.ผสมปุ๋ยสูตรเสมอ ประมาณ 1 ช้อนชา/หลุม
และเมื่อถอนกล้าออกจากแปลงแล้วจะต้องปลูกให้เสร็จภายในวันเดียวกันหลังจากปลูกเสร็จควรหาฟางหรือหญ้าแห้งมาคลุมเพื่อเก็บความชื้นและรดน้ำตามทันที
การดูแลรักษา : เนื่องจากโหระพาเป็นพืชที่ดูแลรักษาง่าย
เจริญเติบโตดีไม่ค่อยมีศัตรูพืชรบกวนมากนักในระยะแรกควรทำให้แปลงปลอดวัชพืชด้วยการกำจัดวัชพืชโดยวิธีกล(งดใช้สารเคมี)หรือใช้จอบถากทุก
1-2
สัปดาห์เพื่อลดการแข่งขันระหว่างวัชพืชกับพืชปลูกและละลายปุ๋ยสูตร21-0-0ผ่านระบบการให้น้ำในอัตรา
10 กก./ไร่ทุก 2 สัปดาห์ จะทำให้ต้นเติบโตดี
ร่วมกับการบำรุงด้วยปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอกทุก 1-2 เดือน/ครั้งอัตรา ครึ่ง
กก./ต้น และให้ปุ๋ยสูตร 15-15-15 ในอัตรา50กิโลกรัมต่อไร่หลังการเก็บเกี่ยว
โหระพาจึงเป็นพืชที่ลงทุนไม่มาก แต่ให้ผลตอบแทนที่น่าพึงพอใจในระดับหนึ่ง